Mansur Yavaş’tan atık su arıtma tesisi isyanı: “Yavaş’ı engelliyorum” ismi altında 30 milyon insanın sıhhatiyle oynanıyor
Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Lideri Mansur Yavaş, Tatlar Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasite artırımı için yapılan projenin engellendiğini söyledi. Yavaş, “Cumhurbaşkanlığının onaylamasına karşın 30 milyon nüfusu direkt ilgilendiren bir projeyi reddettiler. Ben veto ettim. 2 aydır da erteleme kararı alıyorlar. Bunu Ankara, İstanbul halkının ve Türkiye’nin kesinlikle görmesi gerekir. Burada belediye idaresi ‘Mansur Yavaş’ı engelliyorum’ ismi altında 30 milyon insanın sıhhatiyle oynanıyor” dedi.
Yavaş, cumhurbaşkanlığının yatırım programına aldığı lakin büyükşehir meclisinde AKP ve MHP oylarıyla reddedilen kapasite artırımı projesini anlattı. Tatlar Atık Su Arıtma Tesisi’nin tanıtım toplantısı bugün Ankara’nın Sincan ilçesinde yapıldı. Tanıtım toplantısına ABB Lideri Mansur Yavaş, Ankara Su ve Kanalizasyon Yönetimi (ASKİ) Genel Müdürlüğü Atık Su Arıtma Dairesi Lideri Ayşegül Pekyılmaz ve ASKİ çalışanı de katıldı.
Anka’nın aktardığı habere nazaran, Yavaş’ın ret kararını veto etmesinin akabinde arıtma tesisi için proje süreci hala devam ediyor.
Yavaş, tanıtım toplantısında şunları söyledi:
“Bugün Ankara ve İstanbul halkını ilgilendiren kıymetli bir etraf sıkıntısını sizlere anlatmak için toplanmış bulunuyoruz. Ankara Çayı’na arıtılan ve arıtılamayan Ankara halkının atık suyu Ankara Çayı’na karışıyor. Oradan Sakarya Nehri’ne ve Sakarya Nehri’nden de İstanbul Ömerli Barajı’na gidiyor. Bu arıtılamayan su yalnızca Ankara halkını değil İstanbul’u da ilgilendiriyor. Bir öteki konu Ankara Çayı’nın kenarında gerek Sincan, Yenikent ve Polatlı halkı buralardan sulama yapıyor. Buralarda yapılan sulamayla ilgili yetişen sebzeler de Ankara ve civar vilayetlere gönderiliyor. Hasebiyle buralarda kullanılan ve İstanbul’a giden suyun tertemiz olması gerekiyor.
“ANKAPARK ile birlikte kapasite sorunu düzgünce ortaya çıkmış”
Rapora nazaran projenin kapasitesinin birinci arttırılma tarihi 2010 yılı olarak gösterilmiş. Ankara halkının artan nüfusuna nazaran 2010 yılında buranın kapasitesinin arttırılması gerektiği söylenmiş fakat maalesef bu arttırılmadı. 2025 yılında da ikinci kapasite artışı ve ileri biyolojik arıtmasının yapılması gerektiği söylenmiş. ANKAPARK yapılırken ayrıyeten alttan gelen derelerden birisi de buraya gelen atık suya karıştırıldığı için güzelce buranın kapasite sorunu ortaya çıkmıştır.
Ankara Büyükşehir’e 2010 yılında tekrar yazı yazmışlar. ‘Buranın ivedilikle arttırımını yapın’ demişler. Daha sonra Ankara Valiliği de 2018 yılında ‘2023 yılına kadar buranın kapasitesini arttırın’ diye bize yazı yazmıştır. ASKİ İdare Heyeti, 2017 yılında, tesis kapasitesinin yetersiz olduğundan bahisle tesisin İleri Biyolojik Arıtma Tesisi’ne dönüştürülmesine yönelik projelerin hazırlanması için karar almış. Hiçbir çalışma yapılmamış.”
Biz vazifeye geldikten sonra 2019 yılında bu durumun farkına vardık. Bu tesisin hemen yapılması gerektiği için idare heyeti kararları alındı ve çalışmalara başlandı. 2020 yılında buranın proje ihalesine çıkıldı. Projeleri yapıldı, daha sonra 2022’de teslim alındı. 2023 yılında da ÇED raporunu aldıktan sonra Strateji Daire Başkanlığına ve Cumhurbaşkanlığına başvurduk. Buranın acil yapılması ve yatırım programına alınması gerekiyor, dedik. Cumhurbaşkanlığından bu projeye onay çıktı ve yatırım programına alındı. Yatırım programına alınınca bu sefer finans arayışına girdik. İki başka kuruluştan 135’er milyon dolar kredi için görüşmelere başladık. Kredisini de bulduk. Bu kredi Belediye Meclisi’nden onaylanacak, daha sonra Hazine’ye gidecek. Tekrar Hazine’nin onayı alınacak. Daha sonra ihaleye çıkarılacak. 2024 Seçimlerine kadar başlaması dahi mümkün değil.
“30 milyon nüfusu ilgilendiren bir projeyi reddettiler”
Sanıyorum ki Belediye Meclisi’ndeki üyeler bu parayı alıp öbür yerlerde kullanabileceğimizi sanıyorlar herhalde. Evvel reddettiler. Cumhurbaşkanlığının onaylamasına karşın 30 milyon nüfusu direkt ilgilendiren bir projeyi reddettiler. Ben veto ettim. 2 aydır da erteleme kararı alıyorlar. Bunu Ankara, İstanbul halkının ve Türkiye’nin kesinlikle görmesi gerekir. Burada belediye idaresi ‘Mansur Yavaş’ı engelliyorum’ ismi altında 30 milyon insanın sıhhatiyle oynanıyor. Yalnızca 30 milyon da değil. Sakarya’dan da sulama yapan on binlerce insan var. Bu suyu kullanıyorlar. Tamamı arıtılmış olsa tahminen o kadar sorun olmayacak. Ancak kapasite ve nüfus artışı, artan yağışlar nedeniyle bu kapasiteyle gelen atık suyun şu an arıtılma imkanı esasen yok.
“Proje geciktikçe dolardaki artış nedeniyle Ankara halkının borçlandığı sayı da artacak”
Bu proje geciktikçe dolardaki artış nedeniyle ABB’nin ve Ankara halkının borçlandığı sayı da artacak. Aslında ASKİ’nin bütçesi birinci kere geçen yıl eksi 5 milyarla tamamlandı. Yapılacak yatırımları karşılamayacak bir geliri var.
30 milyon insanın sıhhatini ilgilendiren bir hususta ABB’nin faaliyetlerini engellemek için insanların sıhhatini bir kenara atmak suretiyle Meclis’teki kredi talebimizi ertelemişlerdir. Şayet tekrar onaylamazlarsa yaptığımız kontratlar sona erdirilecektir. Belediyenin bütçesinden muhakkak bir ölçü ayırsak bile burası 15 yılda tamamlanacaktı. Ankara halkının 15 yıl değil 15 gün bekleyecek durumu yok. Karayalçın’dan sonra buraya çivi çakılmamıştır. 25 yıldır buraya hiçbir şey yapılmamıştır.”
“Şu an tesiste ne kadar su arıtılıyor ve olağan kaidelerde ne kadar arıtılması gerekiyor” sorusuna; ASKİ Atık Su Arıtma Dairesi Lideri Ayşegül Pekyılmaz ise “Kapasitemiz 765 bin metreküp. Fakat alabildiğimiz kapasite 500 bin metreküp civarında. Gelen su ölçüsü ise 1 milyon metreküp günlük” diye karşılık verdi.
Pekyılmaz, şunları söyledi:
“Sol tarafımda gördüğünüz hatta arıtılmış atık suyu görüyorsunuz. Tesiste arıtarak verdiğimiz su. Bir yandan da arıtamadığımız su. Arıtılamayan su Ankara Çayı’na karışıyor. Hem ekolojik istikrar hem de halk sıhhati açısından önemli bir sorun. Kesiktaş Sulama Havzası üzerinde paçal su gidiyor. Halk sıhhati açısından önemli ziyanı olabilecek bir su. Tıpkı vakitte tabiatta kümülatif yayılabilir kirleticiler var içinde. Gelecek kuşaklara ne kadar birikerek geçeceğini bilmiyoruz. Ne tip hastalıklara neden olacağını öngörmek mümkün değil. Halk sıhhati açısından önemli bir tehlike devam ediyor.”