Tanısı seçkin, olaylar güçlü: Prof. Dr. Salih Zoroğlu soruşturmasıyla gündeme gelen çoklu kişlik bozukluğu hastalığı nedir?

Disosiyatif kimlik bozukluğu nedir?

Birden çok kişiliğin ya da kimliğin bir şahısta olması manasına geliyor. Çoklukla altı yaş öncesinde ağır travma geçirmiş bireylerde görülüyor. Bu travmayla gayret edebilmek için birey bir halde kendisi ile niyetlerini, anılarını, hislerini, hareketlerini zihinsel olarak ayrıştırıyor. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı’nın (DSM) teşhis kriterlerine nazaran disosiyatif kimlik bozukluğu diyebilmek için bireyde en az iki ya da daha fazla kişilik olması gerekiyor. Bireyin içinde hissettiği başka kişiliklere ‘alter’ ismi veriliyor. Bu bozuklukta günlük olayların, ferdî bilgilerin ya da travmatik olayın hatırlanmasında da boşluklar oluyor. Yani bizim “amnezi” dediğimiz unutkanlıkların olduğu periyotlar ortaya çıkıyor.

Meslek hayatınızda bu türlü bir hastayla hiç karşılaştınız mı? Yayınlar hastalığın sıklığıyla ilgili ne söylüyor?

Literatürde sıklıkla ilgili binde 1 ile yüzde 1 ortasında bir oran söyleniyor. Ben 30 yıllık tabibim, meslek pratiğimde Türkiye’de bu türlü bir hasta görmedim. Fakat Amerika’da bir klinikte çalışırken el kullanımları, EEG’si (beyin dalgaları aktivitesinin elektriksel yolla izlenmesi) ve BT’si (bilgisayarlı tomografi) farklı olan hastalar görmüştüm. Türkiye’ye döndükten sonra uzun bir mühlet hastalara o gözle de baktım lakin klinik pratiğimde bu halde hastaya yeniden de rastlamadım. Doğal bu, öznel bir durum, bana başvurmamış olabilirler.

Tanısı nasıl konuluyor?

Özel bir teşhis prosedürü yok, teşhis psikiyatrist görüşmesiyle konuluyor.

İlaç ya da hipnoz, teşhiste yardımcı sistem olarak kullanılıyor mu?

Ülkemizde psikiyatrik bir bozukluğun teşhis evresinde 18 yaş altındakilere rastgele bir ilaç verilmiyor. Teşhis değerlendirirken hipnozu kullanan kümelerin olduğunu biliyorum. Ben kendi klinik oryantasyonumda bilişsel davranışçı terapi yapıyorum, hipnozdan hiç yararlanmıyorum.