İş dünyası, 1 Ekim’de başlayacak “karbon düzenlemesi”ne hazırlanıyor

Eray Görgülü

Türkiye’nin, Avrupa Birliğinin (AB) karbon vergisinden en fazla etkilenecek ülkeler ortasında yer alacağına dikkat çeken Ankara Sanayi Odası Lideri Seyit Ardıç, yeşil dönüşümün 2040’a kadar Türkiye’ye maliyetinin 60 milyar doların üzerinde olmasının beklendiğini söyledi.

Ankara Sanayi Odası (ASO) 2023 yılı 2. Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı’nda konuşan ASO Lideri Seyit Ardıç, Avrupa Birliği’nin (AB) Hudutta Karbon Düzenleme Düzeneği’nin demir-çelik, alüminyum, gübre, elektrik ve çimento dallarını kapsayan birinci kademesinin 1 Ekim 2023’te devreye gireceğini hatırlattı.

Sanayide teknoloji seviyesini ve verimliliği arttırmaya muhtaçlık olduğuna dikkat çeken Ardıç, dünyadan şu örnekleri verdi: “Dijital ve yeşil dönüşüm kavramlarını sıkça kullanıyoruz. Lakin uygulamada zorluk çekiyoruz. Dijital teknolojilerin Türkiye’de kullanımı OECD ülkeleri içerisinde en düşükler ortasında. İkiz dönüşüm, en gelişmiş ve güçlü ülkelerde bile ağır devlet dayanaklarıyla yürütülen bir süreçtir. Hakikaten ABD 2022 yılında İklim ve İstihdam Yasası ile endüstride yeşil dönüşüme 391 milyar dolar tahsis etti.

10 yıl boyunca sürdüreceği bu takviyenin meblağı 2023 federal bütçesinin dörtte birine denk geliyor. Avrupa Kurulu, Avrupa Yeşil Mutabakatı gayelerine ulaşmak için en az 1 trilyon Euro’yu harekete geçirme kelamı vermişti. Bu fon tavanını her yıl arttıran AB, geçtiğimiz aylarda, endüstriye 270 milyar dolar meblağında ek kaynak tahsis etti.

Japonya, Yeşil Dönüşüm Yasası kapsamında kamu-özel kesim iştirakleri aracılığıyla 1,1 trilyon dolar meblağında yeşil yatırımı teşvik ediyor. Ülkemizde de devletimizin yeşil dönüşümü, mevzuatıyla finansmanı ve teknik yardımlarıyla sahiplenmesi büyük kıymet arz etmektedir.”

“Zihinsel dönüşümü ve farkındalığı sağlamamız çok önemli”

Dünyadaki gelişmelerin dışında kalmamak için, Türkiye’de de firmaların şimdiki teknolojilerle üretime geçmesi gerektiğini kaydeden Ardıç, şöyle devam etti: “Bunun içinse öncelikle manalı ve kâfi seviyede teşvik edilmesi gerekiyor. Sanayi alanları artırılmalı ve firmalara teknik dayanak ve finansman sağlanmalı. Endüstride giderek büyüyen bir sorun olan işgücü muhtaçlığının karşılanması da, yeniden hükümetin işgücü ve eğitim siyasetleriyle hemen ele alması gereken bir husustur.

Sınırda Karbon vergisi düzenlemeleri dahil olmak üzere iklim değişikliğiyle gayret siyasetleri, ülkelerin üretim, ticaret ve rekabetçiliği üzerinde çok güçlü tesirlere sahip. Yeşil dönüşümü ıskalama talihimiz yok. Geç kalmak ise astarı yüzünden daha maliyetli bir durum. Her şeyin başında zihinsel dönüşümü ve farkındalığı sağlamamız çok değerli. Ekonomik açıdan baktığımızda ise, AB’nin karbon vergisinden en fazla etkilenecek ülkeler ortasında yer alıyoruz. 2040 yılına kadar Türkiye’ye maliyetinin 60 milyar doların üzerinde olması bekleniyor.”

“Tüm kesimler üzerine yol haritası hazırlandı”

AB Yeşil Mutabakatı’nın ASO Üyesi İşletmeler Üzerindeki Tesirlerinin Yönetilmesi projesinden de bahseden Ardıç, şunları söyledi: “Tüm bölümler üzerine kapsamlı bir yol haritası hazırlandı. Yakın vakitte bu raporları tüm üyelerimiz ile paylaşacağız.

Çevre, iklim değişikliği, sürdürülebilirlik, döngüsel iktisat ve yenilenebilir güç üzere tematik alanlar, ülkelerin gelecek vizyonlarında kritik bahisler olarak öne çıkmaktadır. Bu doğrultuda, üyelerimiz ve paydaşlarımız için bedel yaratmak gayesiyle Etraf ve İklim Değişikliği Müdürlüğünü kurduk.”