İçki ve sigara satışında yasak kapsamı genişletildi
Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle birlikte alkol ve tütün eserleri satışının yasak olduğu yerlerin kapsamı genişletildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satışına ve sunumuna ait yöntem ve asıllar hakkında yönetmelikte değişiklik yaptı.
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerdeki alkol ve tütün satışı yasağı, bu yerlerin “eklentileri, açık alanları ve bahçelerini” de kapsayacak biçimde genişletildi.
Bu yönetmelik, Türkiye’de son bir ayda alkol ve tütün eserlerine ait kararlar kapsayan ikinci düzenleme oldu.
Birkaç hafta evvel İstanbul Valiliği bir genelge ile kentteki park, kıyı bandı vb. kamusal alanlardaki alkol kullanımı hakkında kolluk güçlerine yetki vermişti.
BBC Türkçe’ye konuşan Hakkını Savun Derneği Avukatı Zeynep Polat, yeni yönetmeliğin de alkol kullanımı kısıtlamaya yönelik olduğunu pahalandırıyor:
“İlk evvel İstanbul’da hukuka alışılmamış bir genelge ile alkol tüketimini kısıtlamak istendi, akabinde bu yönetmelikle tüm Türkiye’de alkolün satışına kısıtlama getirildi.”
“Satışa getirilen bu kısıtlamanın dolaylı olarak tüketimi de azaltacağı biliniyor. Bir sonraki adımda alkol tüketiminin tıpkı İstanbul’da olduğu üzere tüm Türkiye’de kısıtlanmayacağının hiçbir garantisi yok.”
Ne değişti?
Yönetmeliğin 10. unsurunda, alkollü içki satışının ve sunumunun yapılamayacağı yerler şöyle sıralanıyor:
Öğrenci yurtları
Sağlık hizmeti verilen yerler
Spor karşılaşması yapılan stadyum ve kapalı spor salonları
Her türlü eğitim ve öğretim kurumları
Kahvehane, kıraathane, pastane, bezik ve briç salonları
Akaryakıt istasyonlarında faaliyet gösteren işyerleri.
Yeni düzenlemeyle birlikte, kelam konusu yerlere bağlı yerleşkeler de alkol satış yasağına dahil edildi. Tütün mamullerinin satışıyla ilgili mevcut yönetmelik ise şöyle değiştirildi:
“Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde ve bunların yerleşkelerinde tütün mamullerinin satışı yapılamaz. Bu hizmetlerin verildiği yerlerin açık alanları ile bu hizmetin verildiği yapılar, yapıların eklentileri ve bahçeleri yerleşke hudutları içinde kabul edilir.”
Avukat Polat, yönetmelikte yapılan değişikliğin İstanbul genelgesiyle temaslı olduğunu kıymetlendiriyor.
“Doğrudan tüketim amaç alındı”
İstanbul Valiliği’nin 17 Ağustos’ta yayımladığı genelge, kentte alkol kullanımının kısıtlandığına dair pek çok tartışmayı beraberinde getirmişti.
Valilik kamusal alanlardaki içki kullanımına yönelik yeni bir düzenleme yapılmadığını, sadece mevcut yönetmeliğin hatırlatıldığını açıklamıştı.
Hatırlatma genelgesinin yayınlanmasında ‘alkol tüketimine bağlı olarak gelişen asayişi bozucu olaylar’a ait muhtarların, toplumsal medya ve ferdi şikayetlerin tesirli olduğu belirtilmişti.
Hukukçular ise bu açıklamanın bir ‘çarpıtma’ olduğunu kıymetlendirmiş ve genelgenin “kanunsuz emir” niteliğinde olduğunu savunmuştu.
Genelgeden birkaç gün sonra Hür Fikir Derneği’nin İstanbul Kadıköy’de yapmak istediği “İçeceğini Al Gel” aktifliği polis tarafından engellendi ve üç bireye tutanak tutularak haklarında idari para cezası uygulandı.
Hakkını Savun Derneği ve İstanbul Barosu genelgenin iptali ve yürütmeyi durdurma istemli olarak dava açtı.
Avukat Polat ise ilgili yönetmelikte alkol ve tütün eserlerinin tüketimiyle ilgili rastgele bir sınırlama bulunmazken, Valilik genelgesinde direkt tüketimin amaç alındığını söylüyor:
“Valilik yalnızca mevcut yönetmeliği hatırlattığını söyledi ancak yönetmelikte tüketimle ilgili rastgele bir sınırlama olmamasına karşın, genelgede tüketimi kısıtlayan kararlar bulunuyordu.”
“Genelgede, ‘park, piknik ve mesire alanı, kıyı bandı, plaj vb alanlarında etrafın rahatsız edilmemesi, olumsuz imajların oluşmasına mahal vermemek hedefiyle alkol satışı ve tüketilmesinin önlenmesi’ sözleriyle kolluğa hukuksuz yetki verildi.”
Polat, önümüzdeki günlerde hem İstanbul’daki genelge özelinde hem de ülke genelinde yeni yönetmelik kapsamında hakkında süreç yapılan bireylerin artacağını kıymetlendiriyor.