Ertuğrul Özkök: Yılın sanat sürprizi; Batman’da bir kulübeden, Venedik’te Arşidük Frederik’in konutuna giden yol nerede açıldı?
Ertuğrul Özkök | Vaktin Ruhu
Bu fotoğraf dün Ahmet Güneştekin‘in takımı tarafından bütün medyaya dağıtıldı.
Kareye biraz daha yakından bakın.
Çünkü karede bana nazaran bu yılın kültür alanındaki en büyük sürprizini görüyoruz.
Önde gördüğünüz insan sanatçı Ahmet Güneştekin.
Hiç kuşkusuz Türkiye’nin içerde ve dışarda en çok tanınan sanatkarı diyebilirsiniz.
Arkadaki bina ise Venedik kanalların ikisinin kesişme noktasında bulunan Palazzo Gradenigo isimli bina…
Venedik’in en itibarlı binalarından biri…
Thabsburg hanedanı Arşidük’ü Frederik bu binada yaşamıştı
Bir vakitler Avusturya Arşidük’ü Frederik’in yaşadığı bina burası.
Yani Avusturya’yı yöneten Habsburg hanedanın üyesi ve Birinci Dünya Savaşı’nda Avusturya Macaristan ordularının başkomutanı.
Önümüzdeki yılın dünyada en değerli sanat olayı olacak olan Bienal’e hazırlanan Venedik’in bu itibarlı binasında kimsenin beklemediği bir gelişme oldu.
Santa Groce bölgesinde bulunan, asırlar uzunluğu vakte tanıklık eden ve göz alıcı mimarisiyle her göreni hayran bırakan görkemli yapı Palazzo Gradenigo, Türkiye’den bir sanatçı, Ahmet Güneştekin tarafından satın alındı.
Venedik Bienali’nin de gerçekleştiği en önemli stant alanlarından da biri olan Palazzo Gradenigo, bundan bu türlü “Güneştekin Arka Refinery” olarak tanınacak.
Bina, Ahmet Güneştekin Vakfı’nın çatısı altında faaliyet gösterecek.
Türkiye açısından ikinci kıymetli bir gelişme daha var
Sürpriz gelişme yalnızca bu değil.
İkinci değerli gelişme de şu olacak.
Venedik’in bir öteki itibarlı binası Corservatorio di Venezia yahut Conservatorio Benedetto Marcello alarak bilinen Venedik Müzik Konservatuarı’nın binası 2024 bieanali sırasında Ahmet Güneştekin’in standına tahsis edildi.
|
Anish Kapoor’dan sonra binası olan ikinci sanatçı Gradenigo Sarayı’nın Güneştein tarafından alınmasının çok sembolik bir manası da var… Prada, Pinault ve Guggenheim’a komşu Venedik’te Peggy Guggenheim, Gucci, Saint Laurent, Alexander McQueen, Brioni üzere markaların sahibi olan Pinault, Georgia Gini, Prada, üzere dev isim ve markaların vakıflarının müzeleri var. Küresel sanatın A kategorisinde bayrak dalgalandırmak Bu bir çeşit “Küresel kültür ve sanat A kategorisinde temsil edilmek, bayrak dalgalandırmak” manasına geliyor. |
İlk adım New York’ta Marlboro galeride atıldı
Tabii bu öykü Venedik’te başlamadı. Bir günde de olmadı.
Belki birinci adım, Güneştekin’in New York Marlboro galerisinde açtığı sergiydi.
Marlboro dünyanın önde gelen özel galerilerinden biri. Güneştekin’in orada ilgi görmesinden sonra Venedik, Bakü, Berlin’deki çok ses getiren sevgilerle pekişti.
Ama galiba son adım İzmir’de atıldı.
Şimdi 22 Kasım 2022’ye o standın açıldığı güne gidelim.
22 Kasım 2022 İzmir’de bir stant açılışı ve onu izleyen bir bakan, bir lider ve bir İtalyan
O gün İzmir Fuarı’ndaki büyük yerde yapılan açılışa, bugünkü Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer de katılmıştı.
İşte o açılışı kenardan sessizce izleyen bir insan vardı.
Adı Maurizo Bortoletti’yedi…
İtalyan bir küratörde ancak sıradan biri değildi.
Etkileyici bir küratörlük sicili vardı.
Kenardaki adam Ai Wei Wei’nin Venedik küratörüydü
Daha evvel Venedik Bienalinde Çinli sanatçı Ai Wei Wei’in de küratörlüğünü yapmıştı.
İzmir’de açılan “Gavur Mahallesi” isimli stant onu çok etkilemişti ve Güneştekin’in 2024’de Venedik’te küratörlüğünü yapmayı kabul ediyordu.
İzmir’deki sergiyi 3 milyondan fazla insan gezdi.
Bu yıl dünyada en konuşulan stant Paris’te Louis Vuitton Müzesi’nde açılan Basquiat-Andy Warhol standı olmuştu.
O sergiyi 4 ayda 622 bin kişi gezmiş ve bu sayı bütün dünyada konuşulmuştu.
Güneştekin’in İzmir’deki standını 6 ayda gezen insan 3 milyonu geçmişti.
Tabii bu dünya çapında bir rekordu ve dikkatleri üzerine çekti.
İşi bu stant, Güneştekin’in Arşidük Frederic’in meskenine götüren yolu açıyordu.
Antik sanatkarın aurası da yapıtının ayrılmaz parçası
Çağdaş dünyada artık sanat yapıtı yalnızca yapıtın kendinden ibaret bir şey değil. Yarattığı aura da o yapıtın modülü haline geliyor.
Picasso ve Dali’nin başlattığı yeni bir sanatsal gerçeklikti bu… Yarattığınız atmosfer, sanatkarın kişilik özelliklerinin de sanatın kesimi haline gelmesi…
Bazı klasik sanat teorisyenlerinin kabul edemediği yeni bir gerçeklik bu…
Mesela Damien Hirst…
Binanın bir salonu Yaşar Kemal olacak
Dün Ahmet Güneştekin’le konuştum.
Tabii binanın içinde kıymetli bir tamir yapılacak.
Salonlarından birinin ismi Yaşar Kemal olacak.
Ama en kıymetlisi bu binada Türkiye’nin genç sanatkarlarının yapıtları de sergilenecek ve kendilerine burada global bir pazar imkanı açılacak..
Bu binadan evvel Batman Müzesi projesi vardı
Tabii bu binanın alınması Ahmet Güneştekin Vakfı’nın son 4 yıldır uğraştığı bir projeyi şimdilik ikinci plana itti.
Vakıf Batman’a harikulade bir bölgesel müze kompleksi yapmayı planlıyordu.
Hatta Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen mimarlarından biri haline gelen Emre Arolat bunun için çok çarpıcı bir proje hazırlamıştı.
Ne yazık ki bu proje devletten kâfi bir heyecan ve takviye sağlayamadı.
Ve ortaya Venedik projesi girdi. Tahminen de Türkiye açısından daha güzel oldu…