Kargo etiketlerini yırtmadan çöpe atanlara ikaz: Ferdî bilgileriniz çalınmış olabilir
Sosyal medyadaki bir paylaşımın akabinde, kargo paketleri üzerindeki etikette yer alan cep telefonu, TC kimlik numarası üzere ferdî dataların, kargo teslim alındıktan sonra imha edilip edilmemesi tartışma konusu oldu. Bir toplumsal medya kullanıcısı “Çöpü karıştıran biri telefonumu buldu; rahatsız etti. Polise şikayet ettim, o denli kurtuldum. Kesinlikle silin arkadaşlar” paylaşımı yaptı. Paylaşımın altına yorum yapanlar ise, toplumsal medyada başlarına gelen emsal olayları anlattı. KVKK (Kişisel Dataların Korunması Kanunu) Uzmanı Avukat Elif Yaşaroğlu, “Kargo firmasının sorumluluğu şayet sizi evvelden bilgilendirmişse aslına bakarsanız, kargoyu karşı tarafa ulaştırdıktan sonra biter. Şayet evvelce bilgilendirmemişse sorumluluğu devam eder.” dedi.
Yaşaroğlu, “Bunun yanında ferdî bilgilerimizi hukuka karşıt ele geçiren şahıslar için Türk Ceza Kanunu’nun 133. unsuru ve devamındaki hususları uyarınca ferdî bilgilerin hukuka muhalif ele geçirilmesiyle ilgili kabahat duyurusunda bulunabiliriz ” formunda konuştu.
Sosyal medyada bir kişi kargo paketleri üstündeki etikette yer alan cep telefonu, TC kimlik numarası, adres üzere şahsî datalarının diğerinin eline geçtiğini ve polise şikayette bulunduğuna yönelik paylaşım yaptı. Birçok kişi paylaşıma yorum yaparak; etiketlerdeki ferdî bilgilerin çöpe atılmadan evvel imha edilmesi teklifinde bulundu, kimi vatandaşlar ise bu etiketlerde yer alan datalar sebebiyle tanımadıkları bireylerin kendilerine ulaştığına dair başlarından geçen olayları paylaştı. Paylaşılan görüntüde, kargo poşetinin üzerinde telefon numarası ve isim bulunan etiketin, teslimatı alan kişi tarafından dezenfektan gibisi bir eserle silinerek, yazıların yok edildiği görülüyor. KVKK Uzmanı Avukat Elif Yaşaroğlu, kargo yahut kurye firmalarının bu dataları nasıl kullanacağını evvelden belirtmesi gerektiğini söz ederken, kargo paketlerinin kamusal alana ya da çöpe bırakılırken dikkatli olunması konusunda uyardı. Avukat Yaşaroğlu, firmaların KVKK konusundaki yükümlülüklerini ve şahsî bilgilerin farklı şahıslarca ele geçirilmesi durumunda izlenmesi gereken hukuksal süreci de anlattı.
“Firmaya şikayet müracaatında bulunabiliriz”
Avukat Yaşaroğlu üçüncü bireylerin dataları elde etmesinin yanı sıra kimi firmaların da bu bilgileri işleyebileceğine dikkat çekti. Yaşaroğlu, “Günlük hayat içinde birtakım firmalardan hizmet alabiliyoruz, bu hizmetleri alabilmek için de birtakım bilgilerimizi firmalarla paylaşmamız gerekiyor.” sözlerini kullanan Yaşaroğlu, “Örneğin bir kargo gönderecek olursak bu kargonun karşı tarafa iletilmesi için hem kendimizin hem de karşı tarafın alıcının bilgilerini paylaşmamız gerekir. Lakin bu bilgi ve bilgi paylaşımı öncesinde bilgileri aktardığımız firmaların kesinlikle bize aydınlatma yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekir. Kanun kapsamında aydınlatma yükümlülüğü diyoruz fakat halk ortasında buna bilgilendirme diyebiliriz. Bu bilgilerin, kimlere aktarılacağı nasıl işleneceğiyle alakalı tüketicileri, bu hizmeti alan bireyleri kesinlikle bilgilendirmeleri gerekir. Bilgilendirdikten, bilgileri aldıktan sonra bu hizmet görüldüğü takdirde, bu dataları silmeleri, yok etmeleri ya da anonim hale getirmeleri gerekir. Bu hizmeti verdikleri gayenin dışında bilgileri kullanmaları durumunda hukuka muhalif bir kullanım meydana gelmiştir diyebiliriz. Bu türlü bir durum olduğu takdirde, firmaya şikayet müracaatında bulunabiliriz, hangi bilgilerimizi işlediğini, hangi firmalara aktardığını ne formda sakladığını öğrenebiliriz, yanıttan tatmin olmazsak ya da firma bize 30 gün içinde karşılık vermezse, Şahsî bilgileri müdafaa kurumuna birseysel müracaatımızı yapabiliriz. Şayet bu firma bilgilerimizi hukuka alışılmamış işliyorsa, kanun kapsamında idari para cezası yaptırımına olağan olacaktır ” dedi.
Avukat Yaşaroğlu, “Kargo firmasının sorumluluğu şayet sizi evvelce bilgilendirmişse aslına bakarsanız, kargoyu karşı tarafa ulaştırdıktan sonra biter. Şayet evvelden bilgilendirmemişse sorumluluğu devam eder. Oradaki numarayı isim soy ismi adresi bulan hukuka muhalif kullananan şahsa karşı da biraz evvel bahsettiğim müracaat yolunu izleyebiliriz. Bunun yanında ferdî bilgilerimizi hukuka karşıt ele geçiren şahıslar için, Türk Ceza Kanunu’nun 133. hususu ve devamındaki hususları uyarınca şahsî bilgilerin hukuka ters ele geçirilmesiyle ilgili hata duyurusunda bulunabiliriz ” dedi.
“Özel hayatın saklılığı ve taciz”
Yaşaroğlu, “Numaramı nereden aldınız, ne formda elde ettiniz kimlerle paylaştınız diye soracağız. Bu sorulardan tatmin edici bir yanıt alamıyorsak, yani bu kişi bizim tanımadığımız bir kişi ise o vakit bu kişi hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na cürüm duyurusunda bulunabileceğiz. Birinin size rahatsız edici ileti atması durumunda özel hayatın kapalılığını ihlal cürmü oluşabilir, öbür ögeler oluşmuşsa taciz kabahati da oluşabilir. Birinin size “Merhaba” yazmış olması bile şahsî bilgilerin hukuka muhalif elde edilmesi hatasını oluşturur, münasebetiyle bununla alakalı cürüm duyurusunda bulunabiliriz.” biçiminde konuştu.
“Etiketi suya basıp o denli çöpe atıyorum”
Bu tıp olayları birçok kişinin yaşadığını belirten Risale Tetik, “Herşey, her bilgi kargo etiketlerinde açık açık yazıyor. Ben o etiketleri daima suya basıp, kesip o denli çöpe atıyorum, yalnızca ben olduğumu düşünüyordum bunu yapanın. Lakin, bana o bilgiler üzerinden hiç ulaşan olmadı.” dedi. Sık sık internet alışverişi yaptığını tabir eden İrade Erniyazova, “Kargo etiketlerinde isim, soyad, adres, telefon numarası, yazıyor. Hiç dikkat etmedim buna ancak bundan sonra dikkat edeceğim.” dedi.
Bir kargo firmasında işletmecilik yapan Şenol Şen, “Bizde yalnızca adres bilgileri var. Kendi kuryemizin kullandığı program üzerinden müşterilerimize ulaşıyoruz. KVKK gereği barkod üzerinde yalnızca adres bilgisi yer alıyor, kuryelerimiz de o program üzerinden müşterilere ulaşması gerekirse ulaşıyor. Müşteriler, telefon bilgilerinin oburunun eline geçmemesi için bu poşetleri, barkodunu poşetini imha edebilir. ” dedi.
Büşra Duru, “İnternet alışveriş yapıyorum. Genelde isim soyim, adres ve teslimat numarası oluyor.Yırtmıyorum ancak direkt çöpe atıyorum. Bu türlü birşey yaşamadım bugüne kadar lakin dikkatli olunması gerekir. “dedi. Öbür yandan, birtakım kargo firmalarında KVKK hasebiyle kargo paketi etiketlerinde cep telefonu hanesinin yer aldığı, kimilerinde ise yer almaığı görüldü. (DHA)