Karadeniz’de artan “buharlaşma” tehlikesi
Küresel ısınma kaynaklı yağış rejiminin değiştiği Doğu Karadeniz’de yapılan araştırmalarda, ilerleyen yıllarda buharlaşmanın bölgeye düşen yağış ölçüsünden fazla olacağı öngörülüyor. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Kısım Lideri, Afet İdaresi Enstitüsü ve İklim Değişikliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “İklim değişikliğinde en çok etkilenecek yerlerden biri Karadeniz. Karadeniz’de yıl boyunca her ay yağışlar, buharlaşmadan daha fazladır. Birinci kez 2040 yıllarında buharlaşma yağışın üstüne çıkacak” dedi.
Küresel iklim değişikliğinin tesirlerinden biri olan hava sıcaklıklarının artışı nedeniyle gelecekte dünyayı kurak günler bekliyor. Türkiye’de iklim değişiminden etkileneceği bedellendirilen bölgelerden Doğu Karadeniz için yapılan araştırmalarda; artan hava sıcaklıkları kaynaklı buharlaşmanın, ilerleyen yıllarda bölgeye düşen yağış ölçüsünden fazla olacağı öngörülüyor. Tarımda sulama muhtaçlığı artacağı için Karadeniz’de yetişen çay, fındık ve mısır üzere tarım eserlerinin tehlikede olduğuna dikkat çeken bilim insanları, su kaybını önleyip, kuraklığa karşı önlem almak için tatlı su barajlarının yapılmasını öneriyor.
“Tropikal bitkiler yasaklanmalı”
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Kadıoğlu, iklim değişimine karşı yapılacak hazırlıklar için, çok su tüketen tropikal bitki ekimlerinin yasaklanmasını savunarak, “Tarım büyük sorun. Su zengini bir ülke değiliz biz, hatta yarı kurak bir ülkeyiz. Tropikal bitki ekiminin bu nedenle yasaklanması gerekiyor. Tropikal bitkiler, tropikal yağış ister. Biz tropikal bir ülke değiliz, tropikal bir iklime de girmiyoruz. Sıcakları görünce millet tropikal iklime girdiğimizi sanıyor. Tropikal iklimde her gün yağmur yağar, o denli bir şey yok” dedi.
“2040’ta buharlaşma yağışların üstünde olacak”
İklim değişiminin Karadeniz’e yaratacağı tesirleri anlatan Prof. Dr. Kadıoğlu, “İklim değişikliğinde Karadeniz’de de bizim yaptığımız çalışmalarda bilhassa temmuz ayında Karadeniz’de buharlaşma yağış ölçüsünü geçiyor. 2040 yılına yanlışsız birinci kez bu türlü bir şeyle karşılaşacağız. Temmuz ayı da Karadeniz’de mısırın sap yaptığı ay. Karadeniz’de de su sorunu olacağı gözüküyor lakin Akdeniz kadar değil. Karadeniz’de dereler çok kısa, dik, yağmurlar yağınca akıp denize gerçek iniyor. Tahminen ilerleyen yıllarda Karadeniz’e akan ırmakların önünde, denizin içinde tatlı su barajları yapmamız gerekecek. Karadeniz’de suyu depolama sorunu var” diye konuştu.
“Mısır, çay ve fındıkta tehlike var”
Buharlaşmanın artmasıyla tarım eserlerinin suya olan gereksiniminin da artacağını belirten Prof. Dr. Kadıoğlu, “Karadeniz’de yıl boyunca her ay yağışlar buharlaşmadan daha fazladır. Bu nedenle sulama gereksinimi düşüktür ancak ısınmayla birlikte yağışlar hafifçe artsa bile, 2040 yıllarında bilhassa temmuz aylarında buharlaşmadaki artış yağışın üstünde olacak. O vakit su açık verecek toprakta sulamaya gereksinim olacak. Karadeniz’de bu nedenle mısırda birazcık tehlike var. Olağan fındık ve çay da o denli. Artık çay ve fındık, kıyılar ve dağlarda tıpkı anda oluşmaya başlıyor. Çay bilhassa birebir anda olunca bütün doruklar ve vadi tıpkı anda çayı toplayıp fabrikaya götürdüğü vakit yaşanıyor. Kimi ufak tefek değişiklikler var lakin yeniden de Karadeniz, Türkiye’de iklim değişikliğinin sigortası” tabirlerini kullandı.(DHA)